Yüksek gerilim

Türkiye, tarihinin en önemli seçimlerinden birine yaklaşırken, piyasalarda da hareketli günler yaşanıyor. 24 Haziran belirsizliğini öne süren yabancıların pozisyon ayarlamaları, faiz ve dolarda suni hareketlere sebep oluyor. Dolar, günler sonra yeniden 4,70 sınırına dayanırken; gösterge tahvilin faizi de yüzde 19’u geçti. TEB Yatırım Stratejisti Işık Ökte; “Seçimin sebep olduğu ekonomi politikası belirsizlikleri, Türkiye fonlarından yabancı çıkışları ve yerli kurumsalların açık kapatmak için döviz alımları, TL’deki zayıflamayı beraberinde getiriyor” dedi. Piyasalar bir yandan da özel sektörün dış borcunu takip ediyor. TCMB verilerine göre, 2017 sonuna kıyasla uzun vadeli kredi borcu 3,6 milyar dolar artarak 225,1 milyar dolara, kısa vadeli de 1,8 milyar dolar yükselerek 20,1 milyar dolara çıktı. Bankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının, 535 milyon dolar seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Burada vadesi gelen borçlara ilişkin döviz alımlarının, volatiliteye sebep olduğu biliniyor. Öte yandan yurt dışına yapılan yatırımlar ve gelen yatırımlar da önemli bir denge unsuru... Son dönemde Türkiye’ye doğrudan yabancı yatırımların azaldığı, yurt içindeki yerleşiklerin ise yurt dışındaki fırsatları daha yakından takip etmeye başladığı izleniyor. Türkiye’den dışarı yatırım, Nisan 2018’de 2,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

FAİZ
Hazine ihaleleri takipte
Alnus Yatırım’dan yapılan açıklamada “TCMB müdahalesi sonrasında dolar bir miktar durulsa dahi, faizin her gün yükselmesi Hazine’nin maliyetini yükseltmeye başladı. Salı günü 1 yıl vadeli Devlet İç Borçlanma Senedi ihalesi yüzde 19 ile karşılandı. Şimdi gözler, Hazine’nin 20 Haziran’da 13,6 milyar TL’lik ödemesine çevrildi. 18 ve 19 Haziran’da yapılacak 2, 5, 6 ve 10 yıl vadeli tahvil ihalelerinde oluşacak faiz oranı büyük önem kazanmış durumda” denildi.

DÖVİZ
FED’den 4 artış endişesi
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, ABD Merkez Bankasının bu yıl dört defa faiz artırımına gidebileceği uyarısında bulundu. Econs Danışmanlık Ortağı Ferhat Yükseltürk, seçimlere kadar volatiliteli dönem olacağını öngördü. Yükseltürk “FED’den 4 faiz artışı beklentisi, gelişen ülke kurları üzerinde baskıyı artırdı. Hem bizle alakalı hem yurt dışı kaynaklı gelişmeler sebebiyle bekle-gör süreci yaşanıyor. Bu da TL varlıklara ilgiyi azaltıyor” dedi.

BİST
Artan maliyet freni
Yılbaşında 10 yıllık tahvil faizi yüzde 11,7, dolar kuru ise 3,80 TL seviyesinde bulunuyordu. Aradan geçen beş ayda 10 yıllık faiz yüzde 15,5’e, dolar da 4,60’ın üzerine çıktı. Gerek kurdaki yükselişin kalıcı olması gerekse faizlerdeki artışın, şirket kârlarında azalmaya yol açması bekleniyor. Bu durum da borsadaki tepki alımlarının güçlenmesini engelliyor. Analistler, döviz ve faizde dengenin oluşması hâlinde, borsada da öngörülebilirliğin artacağını belirtiyor.

Kredi hacmi 2,4 trilyon TL’ye koşuyor
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine göre, kullandırılan nakdi krediler Nisan 2018 itibarıyla, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21 artarak 2 trilyon 387 milyar TL oldu. Bunun 2 trilyon 268 milyar TL’si bankalar tarafından karşılandı. Tasfiye olunacak alacaklar, Nisan 2018 itibarı ile 73 milyar TL oldu. Toplam krediler içerisinde bireysel kredilerin payı 550 milyar TL’yi buldu. Bunun yüzde 37’sini konut kredileri, yüzde 17’sini kredi kartları, yüzde 6’sını taşıt kredileri ve yüzde 40’ını ihtiyaç kredileri oluşturdu. Bireysel kredilerde tahsili gecikmiş alacak oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1,1 puan azalarak yüzde 3,3 seviyesinde gerçekleşti. Bireysel nitelikli ürünü olan kişi sayısı (takipteki krediler hariç), son bir yılda 1,7 milyon artarak 30,4 milyon kişi oldu. Ortalama kredi bakiyesi ise 18 bin TL düzeyinde gerçekleşti.