Malta'nın Türk şövalyeleri

FİKRET ÇENGEL - MALTA

İtalya’nın Sicilya adasının güneyindeki küçük bir Akdeniz adası tarih boyunca stratejik önemi sebebiyle büyük güçlerin ilgisini çekmeyi başardı. Akdeniz’i Türk havzasına çevirmek için 1565 yılında Osmanlı tarafından kuşatılan Malta, adanın büyük bir bölümü fethedilmesine rağmen, üç şehirler adı verilen bölge güçlü kaleleri nedeniyle bir türlü düşmediği için, o dönem topraklarımıza katılamadı. Şimdi Türk iş dünyası 450 yıl sonra, Malta’yı üs seçerek Avrupa ve Kuzey Afrika’ya hâkim olmaya çalışıyor.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Malta İş Konseyi Başkanı Halis Ali Çakmak’ın deyişiyle; küçük bir ülke olmasına rağmen Malta, Avusturya’nın aksine, Osmanlı tarafından gerçekleştirilen kuşatmayı bir travma olarak bugünkü ilişkilere yansıtmıyor. Aksine kendilerini Fenikelilerin devamı sayan halk, Türklerle karşı pozitif bir algı taşıyor. Bu da 2004’te Avrupa Birliği’ne üye olan ülke ile gerek rekabette zorlandığımız alanlarda Avrupa pazarında tutunmak için gerekse Afrika’ya açılımında iş birliğini mümkün kılıyor.

EĞİTİM, SAĞLIK VE SERBEST BÖLGE 

Global Holding ve Yıldırım Holding gibi Türk şirketlerinin Malta’nın önde gelen limanlarını başarıyla işletiyor olması da Türklere pozitif bakışı güçlendirmiş. Halis Ali Çakmak “Burada 550 civarında Türk firması var ama çoğu küçük işletmeler. Global ve Yıldırım gibi büyük firmalar gelirlere iyi işler yapılabilir. Türkiye ve Malta arasında bir serbest bölge kurulabilirse ülkemizin Afrika açılımının üssü burası olabilir” dedi. Afrika ülkelerinin yüzümüze karşı iyi olsalar da zaman zaman gümrük vergileriyle Türk mallarının girişini engellediklerini hatırlatan Çakmak, şu bilgileri verdi: Avrupa’ya ise bunu yapamıyorlar. Malta menşeli ihracatla Afrika’da avantajlı konuma geçebiliriz. Burada iyi dil okulları var eğitimde iş birliği yapılabilir. Sağlık alanında modern hastaneler kurulabilir. Nüfus 400 bin civarında ama 2 milyondan fazla her yıl turist ağırlıyor. Avrupa denizcilik alanında Malta’ya öncelik tanıyor. Malta bayraklı gemilere daha çok iş veriyorlar. O yüzden bizim gemilerimiz de Malta bayraklı. 

BİRİNCİ LİGE ÇIKMAK İÇİN...

Küçük bir yer olmasına rağmen Malta’nın Türk girişimciler için bir kapı olabileceğini anlatan Çakmak “Türkiye dünyada iş hacmi anlamında birinci ligde olmak istiyor. Ama iş dünyamız Cumhurbaşkanımız kadar hızlı koşamıyor. Birinci ligdekilerle yarışamıyoruz onların alt tedarikçileri olarak kalıyoruz. Putin de ifade etti: Yapay zekâya hükmeden dünyaya hükmedecek... Umarım dijital alanda farkı kapatırız. İnşaatta dünyada ölçekte ikinciyiz ama projeleri Amerikalılar ve İngilizler yapıyor. Büyük payı da onlar alıyorlar” ifadelerini kullandı. 

Türk iş dünyasının İngilizcesi zayıf

Malta’nın başkenti Valletta’da Büyükelçimiz Başak Türkoğlu, konutunda Türk-Malta iş konseyi üyelerini ağırladı. İlk geldiği zaman bir dükkâna girdiğinde kendisini Maltalı sandıklarını ama Türk olduğunu söylediğinde de büyük bir içtenlikle karşılandığını anlatan Türkoğlu “Türkiye’den kim ihale kazanırsa burada hükûmet her türlü desteği sağlamaya hazır olduğunu bize bildiriyor” diye konuştu. İş Konseyinin Malta’daki muadili Malta Ticaret ve Girişimcilik Odası Başkanı Roger De Gaetano, Brand İnternational’ın Yönetim Kurulu Başkanı Charles Mercieca, Malta’daki bazı Türk iş insanları ve büyükelçilik görevlileri de yer aldı. Türkleri sevdiğini oldukça belli edeen Gaetano’nun Tokat ilimizi biliyor olması da ilgi çekiciydi. Gaetano Türkleri yatırım yapmak için Malta’ya davet ederken Charles Mercieca da Türkler şirketlerin dil konusunda ve pazarlama konusunda eksik olduklarını Maltalı iş insanları olarak bu alanlarda iş birliğine açık olduklarını ifade etti.