Günahlardan arınma ve temize çıkma gecesi...

2 Temmuzda idrâk ettiğimiz Şa'bân ayının bugün 14. günüdür. Bilindiği gibi, bu ayın 14. gününü 15. gününe bağlayan gece, mübârek "Berât Kandili"dir. Aslı "Berâet" olan ve Türkçe'ye "Berât" olarak giren bu kelimenin sözlük anlamı, "Borçtan, hastalıktan, suç ve cezâdan kurtulmak" ise de, bu terim, dînî literatürümüzde: "İlâhî afv ve rahmete nâil olmak, günâhlardan arınmak, temize çıkmak" ma'nâlarına gelmektedir. Yüce Allah, bu gece [Berât Gecesinde], ezelî ilminde mevcût olan sırların bir yıllık bölümünü, bazı meleklerine bildirir. Bilindiği üzere Cenâb-ı Hak, ezelde hiçbir şeyi yaratmadan önce herşeyi takdîr etmiş, dilemiştir. Bunlardan bir yıl içinde olacak (doğumlar, vefâtlar, terfî'ler, tenzîller, ameller, ömürler, ölüm sebepleri, rızıklar ... gibi) her şeyi, Şa'bân ayının onbeşinci (Berât) gecesinde meleklere bildirir. Bu konu, Duhân sûresinin 1-6. âyet-i kerîmelerinde bildirilmektedir. Tefsîrlerde bildirildiği gibi, Kur'ân-ı kerîmin iki türlü inişi vardır: Birincisi Levh-i mahfûza inişi (Berât gecesinde), diğeri de semâ-i dünyâya ve oradan Peygamber Efendimize inişi (Kadir gecesinde). MÜBÂREK BERÂT GECESİNİN ÖNEMİ Sevgili Peygamberimiz, bir hadîs-i şerîfinde buyurdu ki: "Şu beş gecede yapılan duâ reddolmaz, geri çevrilmez. Regâib gecesi, Şa'bânın 15. [ya'nî Berât] gecesi, Cum'a gecesi, Ramazân bayramı gecesi ve Kurbân bayramı gecesi.) [İbn-i Asâkir] Diğer iki hadîs-i şerîfte ise, 4'er gece zikredilmektedir: "Rahmet kapıları dört gecede açılır. O gecelerde yapılan duâ reddolmaz. Fıtr (Ramazân) ve Kurbân bayramlarının birinci geceleri, Berât ve Arefe geceleri." [İsfehânî] "Allah şu dört geceyi hayırla süsler. Ramazân bayramı gecesi, Kurbân bayramı gecesi, Arefe gecesi, Şa'bânın ortasındaki [Berât] gecesi ki, onda eceller, rızıklar yazılır." [Deylemî] Görüldüğü gibi, her üç hadîste de "Berât Gecesi" zikredilmektedir. "Şa'bânın 15. gecesini ibâdetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: 'Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, âfiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim.' Bu hâl, sabaha kadar devâm eder." [İbn-i Mâce] "Cebrâîl aleyhisselâm gelip, 'Kalk, namaz kıl ve duâ et. Bu gece, Şa'bânın 15. gecesidir' dedi. Bu geceyi ihyâ edenleri Allahü teâlâ affeder. Yalnız, müşrik, büyücü, falcı, cimri, kinci, müşâhin [ya'nî bid'at ehli], içkici, fâizci ve zânîyi affetmez." [Taberânî] "Sâlih akrabâyı terk eden, ana-babaya âsî olan da bu gece affa kavuşamaz." (Beyhekî). [Ehl-i sünnet i'tikâdına göre, günâh işleyen kâfir olmaz. Îmânı düzgün ise, günâhlarının cezâsını çektikten sonra Cennete girer. Sevâpları günâhlarından daha çok ise, Cehenneme girmeden de Cennete gider. Bu günâhlardan tevbe edenler de affedilirler.] "Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi fazîletlidir. Allah, o günlerde duâ edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol ihsâna nâil olurlar. Bunlar: Kadir gecesi, Arefe gecesi, Berât gecesi, Cum'a gecesi ve günleri" [Deylemî] Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem), Berât gecesinde çok ibâdet ve duâ ederdi. "Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineş-şirki beriyyen lâ kâfiren ve şakıyyen" duâsını da çok okurdu. (R. Nâsıhîn) Hazret-i Âişe vâlidemiz, "Yâ Resûlallah, Allahü teâlâ, seni günâh işlemekten muhâfaza buyurduğu hâlde, neden Berât gecesinde çok ibâdet ettin?" diye sordu. Peygamber Efendimiz ona cevâben buyurdu ki: "Ben, şükredici bir kul olmayayım mı? Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertîp olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur." [Gunyetü't-tâlibîn]