Ya hayır söyle ya sus!

Muhammed aleyhisselamın, Allahü teala katından getirip bildirdiği şeylere kalp ile inanıp, dil ile de ikrar etmeğe iman denir. Bunun tersi inkâr olur, yani küfür. 
Üç çeşit küfür vardır: Cehli, cühûdî ve hükmi.
Cehl de ya işitmemiş, duymamıştır, ya da bozuk itikatlıların arasında dura dura kendini doğru yolda sanır. Küfr-i cühûdîye, küfr-i inadi de denir. Kibrinden ayıplanmak korkusundan iman etmezler ki, mesela Ebu Cehil böyledir. 
Küfr-i hükmi ise İslamiyetin imansızlık alâmeti dediği işleri yapan, sözleri söyleyenlerin düşebileceği girdaptır. Kalbinde tasdik de olsa iş tehlikeli noktalara gidebilir. 
Birinin sözünden veya işinden yüz mânâ çıksa bunlardan biri imanlı olduğunu, doksan dokuzu kâfir olduğunu gösterse, o kimsenin Müslüman olduğunu anlamak lâzımdır. 
Kaldı ki insanlar hakkında hüküm vermek bizim işimiz değildir. Ancak son nefesi kurtarmak için aşağıda yazılan hususlara dikkat etmelidir.  
Şöyle ki: Tazim edilecek (hürmete layık) şeyleri tahkirden (aşağılamak), tahkir edilecek şeyleri tazimden (övmekten) kaçınmalıdır.  
Halk arasında Allah gökten bize bakıyor diyenler olur, hâlbuki bu sözüyle Cenab-ı Hakk’a mekân isnat etmiştir.  
Sen bana zulmettiğin gibi (haşa) Allahü teala da sana zulmediyor dememelidir. Yüce Rabbimiz asla zalim değildir. 
Yalan söze “Allah biliyor ki doğru” diye başlamamalı, melekler için de küçültücü şeyler söylememelidir. 
Kur’ân-ı kerimde isimleri bildirilen Peygamberden “aleyhimüssalevatü vetteslimat” birini bile inkâr etmek insanı kâfir yapar. 
Dinî hükümlerden bahsederken dikkatli davranmalı “Namaz kılsam da, kılmasam da aynıdır. Faiz, zina helal olaydı da yapaydık” dememelidir asla.  
Haram malı sevap umarak fakire vermek ve meşhur sünnetlerden birini beğenmemek de tehlikelidir.
Kâfir olmayı isteyen kimse, buna niyet ettiği anda kâfir olur.
Gıybet etme diyene “Ben olanları söylüyorum bu gıybet değil ki” dememelidir. Gıybet, olanı söylemektir zaten, olmayana ‘iftira’ denir.
Bir kimseyi haksız yere dövene, sövene, öldürene “İyi yaptın, hak etmişti” dememelidir.
Leş, domuz ve şarap gibi, kendileri haram olan şeylere helal dememelidir.
Ezan, cami, fıkıh kitapları, ulema gibi İslamiyetin kıymet verdiği şeyleri aşağı görmemelidir.
Bile bile abdestsiz namaz kılmak. Bile bile kıbleden başka yere durmak, namazı hafife almak olur.  
Peygamberlerin dediği doğru ise, biz kurtulduk demek saygısızlıktır.  
Bir kimse, kıbleye karşı ayağını uzatsa, Hicaz’a doğru tükürse, bevl etse “Bu yaptıkların mekruh” deseler, o da “Amaaan her günahımız böyle olsa” deyip küçümsese Allah muhafaza…
Leş, şarap, domuz eti yerken besmele çekilmez.
 KÜFRE RIZA KÜFÜRDÜR
 Peygamberler ve cinniler dahi gaybı bilmez. Gaybı, ancak Allahü teala ve O’nun bildirdikleri bilebilir.
Ben çalınanları, kaybolanları bilirim diyenlere itibar etmemelidir.
Meşayıhın ervahı hep hâzırdır, bilirler dememeli. Evliyanın ruhları, Allahü teala gibi hâzır ve nâzır olamaz. Az evvel orada yok idiler, anıldıkları yerde hâzır olurlar.
Bir kimse, Âdem aleyhisselâm buğday yemeseydi, biz şaki olmazdık dese. 
Âdem aleyhisselam bez dokurdu diyene, “Öyleyse biz çuhacı oğlanlarıymışız” diye cevap verilse...
Bir kimseye, kimin zürriyetindensin, kimin milletindensin, itikâdda mezhebin, amelde mezhebin diye sual etseler, bilmese...
Kur’ân-ı azimü’ş-şân, laf ve latife arasında isti’mal edilmemeli, mevlid-i şerif ve ilahiler çalgıyla okunmamalı, fısk meclislerinde keyif için söylenmemelidir. 
Kur’ân-ı kerimi teganni ile okuyana ‘Güzel okudun’ dememeli… 
Kur’ân-ı kerim bulunan bantlar ve CD’ler Mushaf-ı şerif gibi kıymetlidir. Saygı göstermek gerekir. 
Kâfirlere “üstadım, efendim” gibi sözler söylememeli.
Bir kimse, küfür söz söylese, dinleyen dikkat etmeli ona gülmemelidir. 
Haram olduğu bilinen belli bir mal ile cami yaptırılmaz, sadaka dağıtılmaz.
Muhammed yerine Memo, Hasan yerine Hasso, İbrahim yerine İbo dememeli, üzerinde Kâbe resmi ve yazı bulunan kâğıdı, örtüyü, seccadeyi yere sermemelidir. “Allah Baba” tabiri de çok tehlikelidir.
Allahü tealadan ayrı olarak bir ölüden bir şey beklememeli mesela “Tez veren dede” dememelidir. 
Tövbe için, yalnız Kelime-i şehadet söylemekle kalmamalı küfre sebep olan şeyden de tövbe etmelidir. Hangi kapıdan çıkılmış ise, o kapıdan girmelidir. 
Bilmeyerek söylemeye “Küfr-i cehli” denir. Bilmemesi özür değildir, Müslüman, bilmesi lazım olan şeyleri öğrenmelidir. 
Bir kâfir, kelime-i tevhit söylemekle mü’min olduğu gibi, bir mümin de, bir sözle kâfir olabilir.