Ailesiyle iyi geçinen herkesle iyi geçinir

 

 

Öncelikle, güzel ahlâka sahip olmak için kötü huyları teşhis etmek lâzımdır. Peki bu nasıl olacak? Bu teşhisi insanın kendisi yapar. Yâhut bir âlimin, rehberin bildirmesi ile anlar. İnsan kendi kusurlarını zor görür. Güvendiği arkadaşına sorarak da, kusurunu öğrenir. Sâdık olan dost onu tehlikelerden, korkulardan koruyan kimsedir.

Düşmanlarının kendisine karşı kullandıkları kelimeler de, insana ayıplarını tanıtmaya yarar. Çünkü düşman, insanın ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar...

Başkasında bir ayıp görünce, bunu kendinde aramak, kendinde bulursa, bundan kurtulmaya çalışmak lâzımdır. (Mümin müminin aynasıdır) hadîs-i şerîfinin manası budur.

İsâ aleyhisselâma, "Bu güzel ahlâkı kimden öğrendin?" dediklerinde "Bir kimseden öğrenmedim. İnsanlara baktım. Hoşuma gitmeyen şeylerinden sakındım. Beğendiklerimi ben de yaptım" buyurdu.

Selef-i sâlihînin, Eshâb-ı kirâmın, velilerin hayat hikâyelerini okumak da, iyi huylu olmaya sebep olur... 

Kendinde kötü huy bulunan kimse, buna yakalanmanın sebebini araştırmalı, bu sebebi yok etmeye, bunun zıddını yapmaya çalışmalıdır. Kötü huydan kurtulmak, bunun zıddını yapmak için çok uğraşmak lâzımdır. Çünkü, insanın alıştığı şeyden kurtulması güçtür. Kötü şeyler nefse tatlı gelir.

Büyük İslam âlimi Hüseyin Hilmi Işık "kuddîse sirrûh" buyurdu ki: "Kızdığı zaman, gücü kuvveti olduğu hâlde, hiç kötülük yapmayan, intikam almayan kimse, kıyâmette istediği Cennet köşküne gidecek. Kolay değil ama, kızdığı zaman kalp kırmayan kimse, ehl-i Cennettir... Ailesiyle iyi geçinen herkesle iyi geçinir. Resulullah efendimiz (Ailelerinize hakâret etmeyiniz. Ailelerinizle iyi geçininiz) buyuruyor. Onun için, buna çok dikkat edin kardeşlerim."

          ***

Bir zamanlar çok büyük bir âlim varmış, çok kitap yazmış. O âlimin bir özelliği varmış. Hiçbir zaman "ben" demezmiş. Şöhreti her tarafa böyle yayılmış... Bir gün mütevazı giyinmiş, bir köye gitmiş. Köyün medresesine gidince kürsüde hoca efendi onun yazdığı kitaptan anlatıyormuş. Ancak, hoca efendi bir yeri yanlış anlatıyormuş. Bu âlim dayanamamış ve hocayı ikaz etmiş. Tabiî hoca, o âlimi tanımadığı için "Sen kim oluyorsun da beni böyle ikaz ediyorsun, sonra sen bundan ne anlarsın?" demiş. Âlim zat, sabredemeyip "Bu kitabı ben yazdım" deyince, hoca efendi, "Bu kitabı yazan hiçbir zaman 'ben' demez. Sen bir sahtekârsın!" demiş. Âlim bu sözle kendisine gelmiş ve oradakilere şu ibretli sözleri söylemiş: