İnsanı süsleyen cevher, edep ve hayâsıdır...

A -
A +
Peygamber Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem), bir kimsenin yanında iki diz üzerine oturur, ona karşı saygılı olmak için mübarek bacağını dikip oturmazdı.   Genç kardeşlerimize altın öğütler -19-Sevgili gençler! Müslüman, edepli, görgülü, nazik, kibar, güler yüzlü olmalı, her yerde ve her zaman “buyurun, efendim” demeden konuşmamalıdır! Edep, hiçbir hırsızın çalamadığı güzel bir ziynettir. Edep, insanla hayvanı ayıran farktır. Edep; güzel terbiye, iyi davranış, güzel ahlâk, hayâ, nezâket, zarâfet gibi manalara gelir. Hayâ, utanmak demektir. Mesela terbiyeli çocuk, edepli çocuk demektir. Peygamber Efendimiz, (Evlâdınızı edepli, terbiyeli yetiştirin) buyuruyor. Dinimiz, baştan başa edeptir. Edep, kulun kendisini Cenab-ı Hakkın iradesine tâbi kılması, güzel ahlâk sahibi olmasıdır. Hadis-i şerifte, (Sizin en iyiniz, ahlâkı en güzel olandır) buyuruldu Abdullah bin Mübarek hazretleri ise, (Her ilmi bilen bir âlimin, edebinde noksanlık varsa, onunla görüşmemek kayıp sayılmaz. Fakat edepli biri ile görüşemezsem üzülürüm) buyurdu. Hazret-i Ömer efendimiz, (Edep, ilimden önce gelir) buyurdu. Çok heybetli olmasına rağmen, edebinden, hayâsından Resûlullahın huzurunda çok yavaş konuşurdu. Peygamber Efendimiz de, bir kimsenin yanında iki diz üzerine oturur, ona karşı saygılı olmak için mübarek bacağını dikip oturmazdı.
Ebû Saîd-i Hudrî hazretleri, (Resûlullahın hayâsı, bâkire İslâm kızlarının hayâsından çoktu) buyurdu.
Her zaman her yerde edepli, hayâlı olmaya çalışmalıdır! Hadis-i şerifte, (Hayâsızlık insanı küfre düşürür) buyuruldu. Hayâ, bir binayı tutan direk gibidir. Direksiz binanın durması kolay olmadığı gibi, hayâsız kimsenin de imanını muhafaza etmesi zordur. 
Sevgili gençler! Kainatın Efendisi, Rabbimizin sevgilisi Muhammed aleyhisselâm, bütün Müslümanlar için  yaptığı nasihatlerinde buyurdular ki:
(Allahü teâlâdan hayâ edin! Allah’tan hayâ eden, kötü düşünceden uzak durur, midesine girenleri kontrol eder, ölümü hatırlar.) [Tirmizî]
(Her dinin bir ahlâkı vardır. İslâmiyet’in ahlâkı da hayâdır.) [İbn-i Mâce]
(Hayâsız olan hep kötülük eder.) [İbn-i Mâce]
(Hayasız olan, emanete hıyanet eder, hain olur, merhamet duygusu kalmaz, dinden uzaklaşır, lanete uğrar, şeytan gibi olur.) [Deylemî]
(Hayâ ile iman, ikiz kardeştir. Biri giderse diğeri de gider.) [Ebû Nuaym]
(Mümin, ayıplamaz, lânet etmez, çirkin söz söylemez ve hayâsız değildir.) [Tirmizî]
(Hayâ imanın nizamıdır. Bir şeyin nizamı bozulunca, parçaları da bozulur.) [İ.Maverdî]
(İnsan, sâlih iki komşusundan utandığı gibi, gece gündüz kendisiyle beraber olan yanındaki iki melekten de utanmalıdır!) [Beyhekî]
(Hayâsızın dini olmaz ve hayâsız kişi Cennete giremez.) [Deylemi]
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.