Belediyelere ilişkin değişimin olası yansımaları

AK Parti’nin belediye başkanlıklarında değişim sürecini başlatması, diğer partilerin de şimdiden 2019 yerel seçimlerine yönelik hazırlıklarını erkene almasını zorunlu kıldı. Örneğin CHP, şimdiden Ankara Büyükşehir Belediye Başkan adayının Mansur Yavaş olacağına dair tutumunu gösterdi.

Muhalefet, her alanda devam eden yenilenmenin AK Parti’ye 2019 seçimleri için avantaj sağlayacağını görüyor. Değişim meselesi sadece AK Parti siyaseti ile ilgili olmadığı için diğer partiler de doğal olarak belediye başkanlarının değişimini çeşitli açılardan sorunsallaştıracak.

CHP, kendi belediye başkanları ile ilgili böyle bir değişikliği başlatamayacağından, AK Parti’deki değişimin, AK Parti siyaseti için bir maliyet çıkarması amacıyla özel çaba harcayacak.

Son birkaç aylık dönemde AK Parti ve muhalefetin 2019 yerel seçimlerine yönelik siyasi hazırlıklarından ve buna ilişkin gelişmelerden bazı sonuçlar çıkarmak mümkün:

1. 2019’da yapılacak her seçim bir diğeri kadar önemli. 2019’da sadece yönetim sistemi değişmeyecek; seçimlerle birlikte siyasi yelpazede ortaya çıkacak sonuç, Türkiye siyasetinin  sonraki dönemlerinin şekillenmesinde kurucu bir dinamiğe sahip olacak. Siyasi partiler bunun farkında.

2. AK Partinin bazı belediye başkanlarının değişimi ile ilgili süreç ve buna ilişkin tartışmalar biraz daha uzayacak gibi. Değişimin yapılması kadar, yönetilme süreçleri de toplumun siyasete yönelik algısının oluşmasında önemli.

AK Parti, bu süreci, krizsiz ve zamana yaymadan atlatması durumunda, değişiklikler AK Parti’li diğer belediye başkanlarının çalışma ve seçim motivasyonunu artıracaktır. Değişikliklerin yapıldığı yerlerde hizmet kalitesindeki belirgin bir farkın oluşturulması durumunda değişiklikler topluma olumlu yansıyacaktır.

3. AK Parti’nin bazı belediye başkanlıklarındaki değişimi şimdiden başlatmasını, seçimlerin erkene alınacağı şeklinde yorumlayanlar var. Anayasaya göre yerel seçimler beş yılda bir yapılır. Genel ya da ara seçimlerin bir yıl önce veya sonra yapılması durumunda birleştirme seçenekleri var. Ancak, 2019 için seçimlerin erkene alınması anayasal değişiklik gerektirdiği için zor görünüyor. Dolayısıyla yerelde bir erken seçim ihtimali yok.

4. Yeni siyasal sistemin bir gereği olarak, bazı siyasetçiler milletvekili olmak yerine belediye başkanı olmak için daha çok mücadele edeceklerdir. Ayrıca yerel seçimler önce yapıldığı için kazanamayanların milletvekili adayı olma şansları da devam edecektir. Dolayısıyla 2019’da her partiden birçok kişi önce belediye başkanlığı için uğraşacak.

5. Muhalefet, yerel seçimlerde AK Parti’ye karşı tek aday üzerinden blok siyasetini uygulamak için şimdiden çalışmalara başladı. HDP ve CHP’nin bu anlamda batı ve doğu illerinde iş birliğine gitmesi ihtimal dâhilinde. Bu iki parti Meral Akşener’in kuracağı partiyi de yanlarına çekerek, birkaç küçük ilde Akşener’in adayını destekleyerek büyük illeri kazanmak için “çatı aday” formülünü denemeye çalışacak.

Ancak, AK Parti ve MHP’nin 2019 seçimlerine kadar aralarındaki iş birliğini korumaları durumunda, AK Parti karşıtı blokun stratejisi dezavantaja dönüşecektir. Çünkü CHP’nin HDP ile seçimlerde yapacağı iş birliği, seküler milliyetçi Kemalist CHP seçmeninin siyasal tercihlerine yansıyacaktır.

Diğer taraftan batıdaki büyükşehirlerde yaşayan muhafazakâr Kürt seçmenler CHP adayını desteklemekte gönülsüz davranacaktır.

2019 seçimleri için hazırlıkların şimdiden başlaması siyasetin kendisini yenilemesinde vatandaşa hizmet kalitesinin artırılmasında ve adayların motivasyonunun yükseltilmesinde önemli. Ama iktidarın ve genel siyasetin gündeminin tamamen seçimlere odaklanmasının da birtakım olumsuzlukları beraberinde getireceği unutulmamalı...