Büyük hadîs âlimlerinden bazıları

 

 

Büyük hadîs âlimleri; İmâm-ı Buhârî, İmâm Müslim, İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî, İmâm İbn-i Mâce'dir (rahmetullahi aleyhim ecmaîn). Fakat bazı âlimler, 6. kitap olan Sünen-i İbn-i Mâce'nin yerine, İmâm-ı Dârimî'nin Sünen'ini, diğer bazı ilim adamları ise, onun yerine İmâm Mâlik'in Muvatta'ını zikrederler.

"Kütüb-i Tis'a" denilen 9 kitâp ise, yukarıda sayılan 6 kitâba ilâveten, 3 kitap daha eklenmek sûretiyle meydâna gelmektedir. Burada ed-Dârimî'nin es-Sünen'i, İmâm Mâlik'in el-Muvatta'ı, İmâm Ahmed İbn-i Hanbel'in el-Müsned'i mezkûrdur...

Kıymetli hadîs-i şerîf kitapları yazmış olan âlimler pek çoktur. Bunların hepsini burada zikretmek mümkün değildir; fakat "zikr-i cüz' irâde-i kül=parçayı zikredip bütünü kasdetme" kaidesi gereğince bazılarını zikredebiliriz.

Biz burada, kitaplardan hareketle bazı hadîs âlimlerini zikretmeye çalışalım:

"el-Kütübü's-selâse (3 kitap)": 1- İmâm-ı Buhârî ve İmâm Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'leri ile İmâm Mâlik'in el-Muvatta'ı veya 2- İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî'nin es-Sünen'leri.

"el-Kütübü'l-erbaa (4 kitap)": İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî ve İmâm İbn-i Mâce'nin es-Sünen'leri [Şîa'nın da, bunlardan farklı, 4 hadîs kitâbı vardır.]

"el-Kütübü'l-hamse (5 kitap)": İmâm-ı Buhârî ve İmâm Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'leri ile İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî'nin es-Sünen'leri.

"el-Kütübü's-sitte (6 kitap)": [Âlimlerin ekserîsine göre] İmâm-ı Buhârî ve İmâm Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'leri ile İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî ve İbn-i Mâce'nin es-Sünen'leri.

[Burada, Kuzey Afrikalı/Mağripli âlimler, ayrıca Razîn el-Abderî, İbnü'l-Esîr el-Cezerî ve diğer bazı âlimler, Sünen-i İbn-i Mâce yerine, İmâm Mâlik'in el-Muvatta'ını zikretmişlerdir.]

"el-Kütübü's-seb'a (7 kitap)": İmâm-ı Buhârî ve İmâm Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'leri ile İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî ve İbn-i Mâce'nin es-Sünen'leri ve bir de İmâm ed-Dârimî'nin es-Sünen'i.

[Diğer bazı âlimler, burada, İmâm ed-Dârimî'nin es-Sünen'i yerine, İmâm Mâlik'in el-Muvatta'ını zikretmişlerdir.]

"el-Kütübü't-tis'a (9 kitap)": İmâm-ı Buhârî ve İmâm Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'leri ile İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî, İbn-i Mâce ve İmâm ed-Dârimî'nin es-Sünen'leri, İmâm Mâlik'in el-Muvatta'ı ve İmâm Ahmed İbn-i Hanbel'in el-Müsned'i.

"el-Kütübü'l-aşere (10 kitap)": İmâm-ı Buhârî ve İmâm Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh'leri ile İmâm Ebû Dâvûd, İmâm-ı Tirmizî, İmâm-ı Nesâî, İbn-i Mâce'nin es-Sünen'leri, İmâm Mâlik'in el-Muvatta'ı, İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe, İmâm-ı Şâfiî ve İmâm Ahmed İbn-i Hanbel'in el-Müsned'leri.