Left
Lamba

HAYIRLI RAMAZANLAR

__:__:__
Lamba
Right

Elektronik atıkla birlikte yüzlerce kilo altın çöpte

Elektronik atıkla birlikte yüzlerce kilo altın çöpte

EKONOMİ Haberleri

Telefondan şarj kablosuna kadar milyonlarca ton atık içinde binlerce kilo değerli maden var. Bunun 400 kilosu da altın. Yıllık elektronik atık değeri dünyada 55 milyar avro, Türkiye'de ise henüz 700 milyon avro civarında...

EKONOMİ SERVİSİ

Dünyada elektronik cihaz kullanımı baş döndürücü hızla artıyor. Bu cihazlar için de binlerce tonluk değerli maden kullanılıyor. Altın, gümüş, bakır, lityum, nikel ise ilk 5'te sayılabilecek değerli madenler. Bu değerli madenleri içinde barındıran cihazları ise bazen modası geçti diye, bazen de bozuldu diye atıyoruz. Hem de çöpe atıyoruz. Hâlbuki şarj kablosundan saç kurutma makinesine, uzatma kablosundan telefona, hoparlörden USB'lere kadar aklınıza gelebilecek her elektronik cihazla birlikte bu madenler de ya çöpe gidiyor, ya da evlerde biriktikçe birikiyor. Sadece bizde değil, bütün dünyada elektronik atık toplama konusunda sıkıntı var.

HAM MADDE DEĞERİ 55 MİLYAR AVRO
Yapılan hesaplamalar, dünyadaki elektronik atıkların ham madde değerinin 55 milyar avroyu bulduğunu gösteriyor. Türkiye'de ise 700 milyon avroya ancak ulaşıldı. Ülkemizde ayrıca her yıl yaklaşık 700 bin ton elektronik atık oluşurken, bunun sadece yüzde 5'i geri dönüşebiliyor. Dünyada elektronik atıkların geri dönüşüm oranı ise yüzde 15'e yaklaşmış durumda. Bir başka deyişle, bütün dünya, içinde milyarlarca avro değerinde maden bulunan  elektronik atıkları çöpe atıyor ama Türkiye olarak biz yüzde 95'ini çöpe atıyoruz.

UZAYDA KULLANILAN MADDELER BİLE VAR
Elektronik Atıkların Geri Dönüşümünü Destekleme Derneği (EAGD) Başkanı Burak Köktürk, atıkların çok büyük ekonomik değeri olduğunu hatırlattı ve "Elektronik atıkların içerisindeki nadir dünya elementleri, uzay ve havacılık sektöründe, elektronik cihazlarda, telekomünikasyon cihazlarında bolca kullanılan değerli madenlerdir. Bunların ülkemiz için stratejik önemi de var. Özellikle içerisinde kart olan bilişim ekipmanlarının toplanması ve geri dönüştürülmesi noktasında yeterli bilince ulaşırsak bu ekonomik değer ülkemizde kalır" diyor ve elektronik atık dönüşüm merkezlerine verilmesini tavsiye ediyor.

DÖNÜŞÜM HIZLANMALI
* Ülkemizde yüzde 95'i çöpe atılan elektronik atıklar aslında çok büyük ekonomik değer içeriyor.
* Dünyada elektronik atıkların içinde bulunan altın miktarı 400 tonu buluyor. Bu rakam ise yine yıllık olarak madenlerde üretilen altın miktarının yüzde 1'ine karşılık geliyor.
* Dünyada yüzde 15'lik elektronik atık dönüştürülürken, Türkiye'de bu oran yüzde 5 seviyesinde.

ESKİCİYE DEĞİL YETKİLİ MERKEZE
İnsanların bu tür ürünleri yetkili tesisler dışında eskici olarak tabir edilen kişilere verme eğiliminin yoğun olduğunu söyleyen Akademi Çevre Entegre Atık Yönetimi Müdürü Kübra Engin ise tesislerde ürünlerin türüne göre ayrıştırıldığını, çevreye tehlikeli gazlar madenler salınmadığını, her maddenin kendi değerine göre işleme tabi tutulduğunu belirtti. Telefon, bilgisayar gibi ürünlerde de bilgilerin bir araya gelmesini imkânsız kılıncaya kadar parçaladıklarını, böylece bilgilerin de güvenliğinin yetkili merkezlerde sağlandığını söyleyen Engin "Elektronik atıklar özelinde, elektronik kartlar ne kadar akıllanırsa o kadar yoğun şekilde altın, gümüş, paladyum gibi son derece kıymetli ekonomik malzemeler barındırıyor. Onları geri dönüşüme kazandırarak ülke ekonomisine de kazandırmış oluyoruz. Geri dönüştürmezsek toprağa gömüyoruz" dedi.

ATIĞI DÖNÜŞTÜRMEK ALTIN BULMAKTAN ÇOK DAHA KIYMETLİ
Uzmanlar, ham madde elde etmek için madencilik yapmakla elektronik atıkları değerlendirme arasındaki farkı gözler önüne seriyor. Madencilik yapmak bazen 100, bazen 200 kat fazla emek gerektiriyor. Bu da zaman ve ekonomik kayıp anlamına geliyor.
* 1 kg demir elde etmek için 2 kg atık demir gerekli. Hâlbuki madencilikte 200 kg malzeme gerekiyor.
* 1 kg bakır elde etmek için 13 kg atık yetiyor ama maden olarak bulup demir elde etmek için 200 kg malzemeye ihtiyaç var.
* 1 kg altında ise fark daha büyük. 1 kg altın için 100 bin kilogram elektronik atık yetiyor. Hâlbuki toprağın altından çıkan altın madeninden kullanıma uygun altın elde etmek için 240 milyon kg malzeme gerekiyor. Yani maden çıkarmak 240 kat daha pahalı.


UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.
Sonraki Haber Yükleniyor...