Marketlere cezanın sebebi fahiş fiyat değil kartelleşme

Rekabet Kurulu, 5 market ve bir tedarikçi firma olmak üzere zincir marketlere toplam 2,7 milyar liralık ceza kesmişti. Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, cezanın fahiş fiyat artışından değil, kartelleşme suçundan verildiğini belirterek “Her şey usulüne uygun şekilde yapılmıştır. Yakın tarihte aynı pazarda, aynı türde ihlalin tespit edildiği diğer bazı rekabet otoriteleri tarafından yüzde 3’ten yüzde 7’ye kadar para cezası uygulanmıştır” dedi.

YAZIŞMALAR ELE GEÇİRİLDİ
Soruşturma sürecine ilişkin bilgi veren Küle “Soruşturma süreci yaklaşık 31 Mart 2020’de Kurul tarafından alınan ön araştırma kararıyla başladı. Yaklaşık bir yılda hazırlanan soruşturma raporu 31 Mart 2021’de uzmanlar tarafından hazırlanıp tamamlandı. Yani aslında karardan tam 7 ay önce, bugün karara konu olan ihlal tespitlerinin yer aldığı rapor taraflarla paylaşılmıştır. Konu bugünün konusu değildir. 19 aylık bir zaman diliminde delil niteliğindeki yazışmalar ele geçirilmiştir. Soruşturma sürecinde iddia konusu eylemlerle ilgili olarak taraflardan üç yazılı, bir sözlü olmak üzere toplam 4 savunma alınmıştır” diye konuştu.

Fahiş fiyat soruşturmasında 14 firma ile ilgili inceleme sürüyor

ORTAK HAREKET EDİYORLAR
Kamuoyunda sürekli fahiş fiyat konusunun gündemde olduğuna dikkati çeken Küle, şu bilgileri verdi: Yapılan tespitlere göre, ihlal konusu davranışlar nedeniyle fiyatların tüketici aleyhine yükseltildiği görülmekle birlikte, bu fiyatların ‘fahiş’ olup olmadığına dair bir değerlendirme bulunmamaktadır. Soruşturmada fahiş ya da aşırı fiyat değil rakipler arasında koordinasyon/eş güdüm sonucunda belirlenip belirlenmediği araştırılmıştır. 5 perakendeci teşebbüs arasında doğrudan veya ortak tedarikçiler aracılığıyla dolaylı temaslar yoluyla, fiyat artışlarının koordinasyonunun sağlandığı, ‘piyasanın organize edildiği’, ‘artırılan fiyatların rakiplerle eş zamanlı raflara yansıtılacağı’ yönünde ve benzer nitelikte pek çok ifade bulunduğu, zincir marketlerin fiyat hareketlerinin de bu bulguları büyük ölçüde teyit ettiği görülmüştür. Ayrıca geleceğe dönük fiyatlar, fiyat artış tarihleri, dönemsel kampanyalar ve indirimler gibi rekabete ilişkin hassas bilgilerin paylaşıldığı, fiyat indirimine giden veya pazar genelinde fiyatların arttığı dönemde zincir marketlerin fiyatlarının tüketiciler aleyhine yükseltilmesinin sağlandığı, nitekim bu durumun genellikle ‘bozuk fiyatların düzelttirilmesi’ şeklinde belgelere yansıdığı tespit ediliyor. Tabii ki buradaki bozuk fiyat ifadesinden düşük fiyatların kastedildiğini açıklamama sanırım gerek yok.

SOSYAL MEDYAYA İTİBAR ETMEYİN
Öncelikle bazı kesimlerin, kendilerinin “kartel” olarak nitelediği bu davranışları “Piyasanın olmazsa olmazı”, hatta “Düşük fiyatların garantisi olduğunu” savunmalarını gülümseyerek izlediklerini belirten Küle “Her şeyden önce kartel anayasamıza göre suçtur” dedi. Bu durumun Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’a göre de hukuka aykırı ve yasak olduğuna dikkati çeken Küle, şöyle konuştu: Kararlarımız yargı denetimine açıktır ve taraflar elbet yargı yoluna başvuracaklardır ancak bunun için öncelikle bizim gerekçeli kararımızın yayımlanması gerekiyor. Bu aşamada vatandaşlarımızdan isteğim, sosyal medya ve diğer mecraların yanlış yönlendirmelerine itibar etmemeleridir. Bugünlerde basına yansıyan görüşlerin hepsi gerçeklere değil, varsayımlara dayanmaktadır. Gerekçeli kararlarımız internet sitemizde herkesin erişimine açık olarak yayımlanacaktır. Vatandaşlarımız günü geldiğinde kararı tüm şeffaflığıyla inceleyebilirler.

14 TEDARİKÇİ İÇİN SORUŞTURMA SÜRÜYOR
Tedarikçilere yönelik soruşturmanın devam  ettiğini  belirten  Küle,  şunları kaydetti: Soruşturmamız 30 teşebbüs hakkında yürütüldü ve karara bağlandı. Bu teşebbüsler arasında sadece 5 market ve 1 tedarikçi firma hakkında somut deliller elde ettik.  Diğer  teşebbüsler  hakkında  somut deliller elde edilemediği için ceza uygulanmadı ama benzer bir ihlal eylemi şüphesiyle 14 tedarikçi teşebbüse 26 Nisan’da başlatılan soruşturma devam ediyor.