Gözdeki sarılığı hafife almayın

ZİYNETİ KOCABIYIK

Uzmanlar “aynaya baktığınızda göz aklarıınızda geçmeyen sarılık fark ediyorsanız hemen bir uzmana başvurun”  ikazında bulunuyorlar. Ciddi sonuçları olabilen gözdeki sarılığın özellikle yaşlı insanlarda atlandığını belirten Türk Gastroenteroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Kırıkkale Üniversitesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Dilek Oğuz “Sarılık, hepatitten, safra yolları tümörlerine, pankreas kanserine kadar birçok hastalığın habercisi olabilir” dedi.

GEÇ FARK EDİLİYOR
Sarılığın bilirubin adı verilen ve karaciğerde üretilen maddenin, dışarı atılmaması sonucu kanda yükselmesiyle ortaya çıktığını söyleyen Prof. Dr. Oğuz “Bilirubin safra kesesinde biraz bekledikten sonra ince bağırsak yoluyla vücuttan atılır. Eğer bu işlem durursa yani, safra kanalları tümüyle tıkanırsa pankreas başında ya da safra kesesinde kanser gelişirse veya safra kesesi taşla dolarsa safra bağırsağa akamaz ve karaciğer içinde birikir. Daha sonra da kan yoluyla cilt, cilt altı ve gözakında birikerek sarı bir görüntüye sebep olur. Bunlar sarılığın tıkayıcı sebepleridir. Bunun dışında bir kişi Akut Hepatit B ve Akut Hepatit C geçirdiği zaman da sarılık olabilir. Bu durumların ayırt edilmesi gerekir” dedi.
Sarılığa sebep olan safra kesesi kanserinin özellikle 60 yaş üstünde daha sık görüldüğünü anlatan Prof. Dr. Oğuz “Ancak en çok görülen sindirim sistemi hastalıkları arasında 5. sırada yer alır. Kişi genellikle safra kesesi olmadan da hayatını sürdürebildiği için buradaki herhangi bir işlev bozukluğu geç fark edilir. Bu yüzden safrakesesi tümörleri ileri evrede yakalanabilen hastalıklardır. Genellikle radyoterapi ve kemoterapiye iyi cevap vermediği için öldürücüdür” dedi. Prof. Dr. Oğuz, safra kesesi kanserinin belirtilerinin sarılık dışında, karın ağrısı, sindirim problemleri, bulantı, kusma, yiyeceklere tahammülsüzlük, koyu renkte idrar ve beyaz renkte dışkılama olduğunu belirtti.

CİDDİYE ALINMIYOR
Ciltteki ya da gözdeki sarılığın genellikle ciddiye alınmadığını ifade eden Prof. Dr. Dilek Oğuz “Bize çoğunlukla bir aydır sarılığı devam eden, bu yüzden sapsarı olmuş hastalar geliyor. Özellikle yaşlı hastalar bu açıdan daha mağdur” dedi.

SEBEP ÖNEMSİZ DE OLABİLİR
Doğuştan gelen bazı sebeplerle iyi huylu sarılık gelişebileceğini söyleyen Prof. Dr. Dilek Oğuz, bu kişilerde stres, aç kalmak, aşırı ezgersiz yapmak gibi çevresel etkilerle zaman zaman sarılık görülebildiğini ancak tetikleyen durumun ortadan kaldırılması ile sarılığın da düzeldiğini ifade etti.

KANDAN TEŞHİS EDİLECEK
Safra kesesi ve safra yolları tümörlerinin erken teşhisinde yeni gelişmeler olduğunu ifade eden Prof. Dr. Oğuz “Şu güne kadar CA19 adı verilen bir tümör belirtecinin varlığı belirlendi. Bu belirtecin kanda yüksek ya da düşük olmasının safra yolları kanserinin erken teşhisinde kullanılıp kullanılmayacağı üzerinde çalışılıyor. Birçok başka iltihabi durumda da yükseldiği için net bir sonuç vermiyor. Bunun dışında kanseri serumda teşhis edebilecek moleküler düzeyde yeni gelişmeler var. Eğer bunlar basit bir kan testine dönüştürülebilirse bu  alanda büyük bir gelişme olacak” diye anlattı.