Türk bilim adamları geliştirdi: Yapay organ üretilecek
Sağlık Haberleri
Yüzde yüz yerli bir biyoteknoloji firmasının geliştirdiği dünyanın ilk yapay doku teknolojisi ile tedavisi hedeflenen alanda yeni doku oluşumu sağlanabiliyor. Dokuları veya uzuvları taklit etme yeteneği olan teknoloji kullanılarak yapay organ üretmek için de çalışmalar sürüyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Dünyanın ilk yapay doku teknolojisini geliştiren Türk biyoteknoloji şirketi Bloocell, şimdi de yapay organ geliştirmek için çalışıyor. Bloocell projesinde kullandıkları hücre teknolojisinden yararlanarak, yapay böbrek üzerinde çalışmalar yaptıklarını söyleyen Bloocell CEO’su Mustafa Cüneyt Çıkman, “Biri Almanya’da olmak üzere iki üniversitede sürdürdüğümüz laboratuvar çalışmalarında idrardaki renal hücreleri izole edip saflaştırarak, hazırladığımız dokularla buluşturduk. Bu yapılarda hücre çoğalmasını gözlemledik. Bu sonuç yapay organ üretimi için çok önemli bir adım, büyük bir umut. Bu çalışmaları devam ettireceğiz” dedi.
DÜNYANIN İLK YAPAY DOKU TEKNOLOJİSİNİ GELİŞTİRDİLER
Yerli bir girişim olan Bloocell’in, dünyada ilk defa geliştirilen bir teknoloji ile organ ve dokuların tamiri için tasarlanan yapay doku iskeleleri ürettiğini söyleyen Çıkman, bu ürünlerin ortopedi, diş hekimliği, plastik cerrahi, beyin cerrahisi ve kafatası ve yüz cerrahisinde kullanılabildiğini ifade etti.
3 boyutlu yazıcılarda organ ve doku basımı teknolojisinin dünyada son derece ileri gittiğini belirten Çıkman, Türk bilim adamlarının bunu bir adım daha ileriye taşıyarak, yaşayan gerçek dokuların üretiminin başarıldığını söyledi. Çıkman, “Dünyada 3 boyutlu yazıcılarla organ doku basımı çalışmaları yapılıyor. Hatta ‘bir fare için böbrek prototiplemesi yapıldı’ diye haberler çıktı. Ancak bunlar laboratuvar ortamında yapılıyor. Biz dünyada bunu ilk defa ticarileştirerek ‘ilk ürün’ olma özelliğini kazandırdık. Bu üçüncü jenerasyon bir biyo-malzeme. Bizim geliştirdiğimiz teknolojide ürün hasarlı olan bölgeye adapte ediliyor ve oradaki dokunun mekanik davranışlarını taklit ediyor. Hasarlı bölgeye yerleştirdiğimiz yapay dokunun etrafında biriken canlı hücrelerin yeni doku oluşturmasına izin veriyor. Ve o bölgedeki doku tamamlanarak, doku hasarı tamir edilmiş oluyor. Bizim yerleştirdiğimiz yapay doku ise vücut sıcaklığı ile eriyerek vücuttan atılıyor” diye anlattı.
YENİ DOKU OLUŞUYOR
Yeni doku oluşumunu sağlayan böyle bir teknoloji örneğinin dünyada olmadığını belirten Çıkman, alternatif olarak “greft” adı verilen doku ve kemik ürünlerinin kullanıldığını belirterek, “Ancak, insan, hayvan ya da laboratuvar kaynaklı olan bu dokular, gerçek dokuyu mekanik olarak taklit edemiyor. Her zaman vücut tarafından kabul edilmeyebiliyor. O bölgede doku ölümü olabiliyor. Yapay doku teknolosinde aynı zamanda akıllı hücreler de entegre ediyoruz yani kök hücreler. İlk tedavi döneminde bu kök hücrelerin uyumu ile birlikte sanki bir dokuymuş gibi hareket edebiliyor. Bu da bizi yavaş yavaş yapay organ teknolojisine doğru götürüyor” dedi.
YANIK TEDAVİSİNDE DE KULLANILABİLİR
Mustafa Cüneyt Çıkman: “Geliştirdiğimiz yapay doku ve kemik teknolojisi şu anda diz ağrısı, kemik erimesi, kalça ağrısı, kıkırdak erimesi, osteoporoza bağlı kemik erimeleri, iyi huylu tümörlerin tedavisi, implant yapılmasını engelleyen çene kemiği erimeleri, travmalara bağlı kemik ve doku kayıplarının tedavisinde kullanıyor. Bugüne kadar 1000’den fazla hastanın tedavisinde kullanıldı. Ancak tedavi alanı çok daha geniş. Göğüs cerrahisi, ortopedi, yüz ve kafa kemiklerinin cerrahisinin yanında Kulak Burun Boğaz, plastik cerrahide de kullanılabilir. Şu anda alternatif olarak greftler kullanılıyor ancak greftlerin tedavi başarı oranları çok daha düşük kalıyor. Yanık tedavisi için de çalışmalarımız sürüyor. Dokularımız 20-25 santimetre kadar geniş bir alanda çalışabiliyor. Bu bir avantaj” dedi.
YAPAY DOKU YURT DIŞINA İHRAÇ EDİLİYOR
Bloocell kurucu ortaklarından Prof. Dr. Gazi Huri ve Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Pınar Yılgör Huri, Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi Translasyonel Doku Mühendisliği Merkezi ve Biyomedikal Mühendisliği Bölümünde yaptıkları bilimsel çalışmalar neticesinde geliştirilen doku teknolojisi Türkiye’de ruhsatlandırıldıktan sonra 2021 yılından itibaren üretilmeye başlandı. AR-GE ve üretim çalışmaları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılışı yapılan Boğaziçi Üniversitesi Derin Teknoloji Üssü adı verilen üretim merkezinde sürdürülüyor. Birçok ülkede ruhsatlı olan ürünler, İtalya, İspanya, Azerbaycan ve Irak’a ihraç ediliyor. Türkiye’de Türk teknolojisi ile üretilen ürünlerin kısa vadede 29 ülkeye açılması hedefleniyor.
DİZ VE BEL AĞRILARINA ÇARE
Üçüncü nesil biyomateryal olarak tanımlanan teknoloji şu anda ortopedi, diş hekimliği, plastik cerrahi, kafa travmalarında kemik ve kıkırdak dokusunun yeniden oluşturulması için kullanılıyor. Bloocell CEO’su Mustafa Cengiz Çıkman yapay organ çalışmalarının da sürdürüldüğünü söylüyor.
'da Takip Edin!
