Rusya'nın En Tuhaf Projesi: Hazar Canavarı Ekranoplan
TEKNOLOJİ Haberleri
Soğuk savaş zamanında ABD ve SSCB arasında gerilimin tavan yaptığı 1960'lı yıllarda ortaya atılan ekranoplan fikri o zamana kadar denenmiş en farklı, en maliyetli ve en tuhaf projelerden birisiydi. SSCB ekranoplanları neden üretti? Ekranoplanlar nerelerde kullanıldı? ABD bu mega yapıları nasıl fark etti? Türkiye Gazetesi editörü Batuhan Topbaş SSCB'nin mega yapısı günümüzün 'Hazar hayaleti' ekranoplanları araştırdı.
Ekronaplanlar, ne bir uçak ne bir gemi dünya üzerinde eşi benzeri görülmemiş bir yapı. ABD ve SSCB rekabeti tüm dünyayı iki ayrı kutuba ayırmıştı. ABD, rakibini düşmanını takip etmeyi gözetlemeyi çok seviyordu, çok merak ediyordu. O dönem sırf bunun için üretilen özel casus uçaklar, casus uydular vardı.
Bu uydulardan biri olan casus korana uydusunun 1967 senesinde Hazar denizinin batı limanında çektiği bir fotoğraf ABD'lileri adeta şaşkına çevirdi. Korap maket sınıfı bir ekranoplana ait olan fotoğrafı Amerikalı istihbaratçılar birbirinden ayıramadı. Ne uçaktı, ne de bir gemiydi... ABD adeta ikiye bölündü bu fotoğraftan sonra. Bu fotoğraf Korap maket sınıfı bir ekranoplana aitti. Yani ekronoplanların atası... 1966 yılında geliştirmeye başlanan bu ekronaplan aslında pekçok şeyin öncüsü oldu. Sonrasında Sovyetler Lung sınıfı ekronaplanları üretmeye başladılar.
EKRONAPLAN NEDİR?
1960'lı yıllarda, iki ülkenin de birbirine kanıtlamaya çalıştığı başka bir şey vardı. O da bir çeşit ego savaşı... Tabi ki Kuruşçev'in de böyle devasa bir askeri teknolojik ürünün, böyle devasa bir silahın kendi envanterinde olmasını çok istiyordu. Sovyetler lideri Kuruşçev'in en yakın arkadaşlarından biri olan mühendis Rostislav Alexeyev, ekronaplanlardan behsetti. Mega bir yapı, hayalleri zorlayan bir yapı...
Ekronoplanlar ne bir gemi, ne bir uçak... Deniz seviyesinin 4 metre üzerinde saatte 500 km hızla ilerleyebiliyor bu ekronaplanlar. Fakat ne saldırı, ne de savunma amaçlı kullanılıyorlar. Kullanım amacı taşımacılık. Basit gelebilir fakat o dönemler Sovyetler dünyanın en büyük hayalet taşımacılığını yapıyordu diyebiliriz.
EKRONOPLANLARIN TEKNİK ÖZELLİKLERİ
8 Adet Kuznetsov NK-87 motora sahip olan bu ekronaplanlar, gövdesinde 6 adet füze rampasına sahip. Yine burun ve kuyruk kısmında da otomatik silahlar bulunuyordu. Aslında saldırı ya da savunma amaçlı üretilmiş bir teknoloji ürünü değil ekronaplan, fakat özellikle sıcak savaş olaması durumunda saldırı altında olacağını düşündüğü için Sovyetler, silahlarla da donatmayı ihmal etmemişler bu ürünü. Asıl amacı taşımacılık, nakliye... Fakat sıcak savaş olsaydı çok daha etkin bir rol oynayabilirdi ekronaplanlar. Çünkü çok yüksek sayıda askeri birlikleri, a noktasından b noktasına çok kısa sürede taşıyabilirdi ekronaplanlar...
Saatte 500 km hızla giden bu aracı durdurmak zor olurdu. Çünkü 4 metre yükseklikte uçtuğu için ekronaplanlar, ne deniz radarlarına yakalanabiliyorlardı, ne de uçak radarlarına yakanabiliyordu. Hayalet bir taşımacılıkla sıcak bir savaşta ekronaplanlar Sovyetler için epey kullanışlı olurdu, fakat okyanusta kullanmaları neredeyse imkansızdı.
4 metrelik o seviye Sovyetlerin adeta elini kolunu bağlıyordu. Okyanuslardaki kötü hava koşulları, yüksek dalgalar, ekronaplanların gitmesini adeta imkansız hale getiriyordu. Bu yüzden sadece Hazar ve Karadeniz'de kullanmak üzere üretildi. Tabi Sovyetler Birliği dağılmasaydı, ekronaplanlara daha büyük finansmanlar ayrılabilseydi bu 4 metre olan seviye daha yüksek seviyelere çıkarılabilirdi. Fakat böyle bir durumda da ekronaplanların hayalet özelliği kaybolabilirdi. Bu projede böylelikle kalmış oldu aslında Sovyetlerde. Kullanımına ne zaman son verildiği bilinmiyor, fakat şu anda nerde olduğu biliniyor. Hazar denizinin batı limanındaki bir şehirde Kospist'te bulunuyor bu ekronaplan, bir diğer adıysa Hazar canavarı... Adeta yılların yorgunluğunu üstüne almış bir şekilde limand ahurda bir halde bekliyor.
'da Takip Edin!
