Nenelerimizin leziz yemeklerini öğrenebildik mi?

Geleneksel lezzetlerin sadece yemek, karın doyurmak olmadığını bilenler şunu iyi bilirler; lezzete aşina olmanın ne anlama geldiğini anlayabilmek için geleneksel lezzetleri farklı yapan incelikleri bilmek lazım. İncelikler deyimi bu anlamda karşılığını genel olarak kültür kavramında buluyor. Yemeğin hazırlanışından size sunulana kadarki evresi ve o yemeği yediğiniz yer. Bütün bu süreç işte bu düşünceyi doğrulayan bir bütünlük sunuyor. Hayat biçimlerimiz, alışkanlıklarımız ve her yok olanın bir daha geri gelmeyeceğinin farkına varışımız. Ne yazık ki, binlerce yıllık kültürün ürünü hanlar hamamlar, evler ve o mekânlardaki geleneksel lezzetlerin kendi dönemlerinin hayatına getirdiği canlılığı, hareketi ve bereketi yeterince anlayamıyoruz... Aslında anlayamadığımız, kaybettiklerimiz hanlar, hamamlar, evler ve o evlerdeki geleneksel lezzetler ve zenginlikleriyle koskoca bir kültürdür. Ve böyle zamanlarda en kolay iş, suçu bir başkasına atmaktır.
Koşuşturmaktan yorulmuş, günü kurtarma çabasındaki, sıkılmış ve daralmış insanların ağır işiten kulaklarına fısıldanan sessiz ama derin bir çağrı. Bilirsiniz; unutmak ve duyarsız kalmak kaybetmektir. Hâlbuki hatırlamanın ve hatırlatmanın onurunu hep birlikte yaşayabiliriz. “Komşu etli sarma yaptım kokusu gelmiştir sana da getirdim” günlerinden komşunun tanınmadığı günlere geldik ve bunu gelişme olarak adlandırıyoruz. Evet ben de farkındayım sakız gibi sofra bezleriyle şirinleşen, kandil ya da gaz lambasıyla aydınlanan sofralarda, sıcak yaz günlerinin ya da soğuk kış günlerinin ortak sesi ezanın beklendiği o mistik zamanlardan bugünlere çok uzun zamanlar geçti. Sofralarda bekleyenlerin oturdukları evler, o evlerde oturanlar hatta o evlerin cadde ve sokakları değişti; odun ateşinde taş fırın pidelerinin yerini doğalgaz fırınlarındaki pideler aldı; fırınların önündeki tatlı ve sabırsız telaştan artık eser yok. Ve artık hayat, lezzetsiz gelmeye başlar, daraltır, sıkıştırır. Kimimiz şikâyet eder, kimimiz kaçar, kimimiz bilemez ne yapacağını ve bir suçlu ararız.
En ufak şeylere kızarız, şanssızlığımıza isyan ederiz. Asıl boşluğun kendini kaybetmek olduğunu kabullenemeyiz nedense. Adını farklı şeyler koyarak anlamsız şeylerle doldurduğumuz hayatı kabullenemeyiz bir süre sonra ve suçlu ya da suçlular ararız. Günlük hayatın temposu alır bizden bizi, unuturuz türküleri, yabancılaşırız yemeklerimize. Sanki başkaları planlamış gibi sitem bile ederiz kendi hayatımıza. Hâlbuki kabul etsek de etmesek de seçtiğimiz hayatı yaşarız. Fakat hatalarımızı kabullenemeyiz bir türlü. Çünkü öyle yetiştirildik; biz hata yapmayız hep başkaları yapar.
Kaç defa bir sofranın etrafında bir dost meclisi yaşadık acaba hatırlayan var mı? Peki annelerimizin, nenelerimizin yemeklerini öğrendik mi öğretebildik mi? Yemek yiyebilecek kadar sağlıklı olduğumuza ya da soframıza koyabildiklerimiz için kazandıklarımıza şükretmek gerektiğini biliyor muyuz ya da çocuklarımıza şükrü öğretebildik mi? Bazılarımız için cevap aranmayacak kadar anlamsız gelebilir bu serzenişler ama bu küçük şeylerin değerini anlamak için kaybetmeye gerek var mı? Hepimiz suçluyuz, sadece yaptıklarımızdan değil yapamadıklarımızdan da suçluyuz. Artık suçlamaktan vazgeçme, elini taşın altına koyma zamanı. TÜRK MUTFAĞI KENDİ VARLIĞI VE GÜCÜNÜ YENİDEN GÖZDEN GEÇİREREK ORTAK DEĞERLERİNİN YAŞATILMASI-ZENGİNLEŞTİRİLMESİ ÇABALARINI ÖNCE ÜLKEMİZDE DAHA SONRA BÜTÜN DÜNYA İLE PAYLAŞMALIDIR. BU KADİM COĞRAFYANIN ÜZERİNDE YEŞERTTİĞİ LEZZETLERİYLE BİRLİKTE “GÖRÜNÜR BİR BÜYÜKLÜĞE ULAŞMA” İSTEĞİDİR. Aslında herkesin varlığını ve gücünü, kendine ait olanları hissederek yozlaştırmadan bulma çabasıdır. Kısacası herkesin değerlerinden kopmadan, başkalarının hayatlarını gölgelemeden, yarınlara umutla bakabilme çabasıdır. Geleceğin sağlıklı gündeminde ana kaynağı kurutmamalıyız. Dünyanın farklı yerlerinden esen rüzgârların etkisiyle bizlere her gün fetva verenlere, yönlendirmeye çalışanlara en iyi cevap olabilecek içerik ve hedeflerle gayret gösteren mutfak şeflerini yürekten selamlıyorum. Günümüzün yaygın popüler kültürün temsilcileri, bu çabaları “MÜSTEHZİ BİR EDAYLA” karşılıyor olabilirler.  Fakat gene biliyorum ki, geleceğin kalıcı değerlerini, kendilerine ve samimiyetlerine inananlar gerçekleştireceklerdir. Dilerim, bilgi, görgü ve geleneksele dayanan yeni bir vizyon, Türk mutfağının geleceğini sağlam temellere dayalı kılar.