Buhara'dan yükselen nûr!..

Maveraünnehr'in "Tur-i Sina gibi" mukaddes bir yer olmasına vesile olan, orayı nurlandıran büyük âlim ve velilerden olan Mahmud-i İncirfagnevi, Buharalıdır...
Büyük velî Mahmud-i İncirfagnevi hazretleri, Silsile-i aliyyenin on birincisidir. Maveraünnehr'in "Tur-i Sina gibi" mukaddes bir yer olmasına vesile olan, orayı nurlandıran büyük âlim ve velilerden olan Mahmud-i İncirfagnevi, Buhara'nın Fagne köyünde doğdu. 1315 yılında vefat etti...
Hace Ârif-i Rivegeri hazretlerinin derslerinde ve sohbetlerinde yetişip, kemale gelen bu mübarek zat, maddi ve manevi ilimlerde zamanının büyük âlimlerinden oldu... Hocasından icazet alıp, insanları doğru yola irşad ile vazifelendirilince, vaktin gereği sesli zikre başladı. Buhara'da, o zamanın en büyük imam ve âlimlerinin huzurunda, kendisine; "Siz hangi niyetle cehri (sesli) zikir ile meşgul oluyorsunuz?" diye soruldu. Cevabında; "Uyuyanları uyandırmak, gafillere işittirmek ve insanları dinin ana caddesi ve doğru yolu üzerinde yürütmek, hakikate teşvik etmek, böylece insanların, bütün iyiliklerin anahtarı, her saadetin esası olan tevbeye ve bir büyüğe bağlanmalarına sebep olmak istiyorum" buyurdu. Bunu duyunca, Mevlana Hâfızuddin ona; "Niyetiniz böyle dürüst olunca, böyle zikretmeniz caiz olur" dedi. Mahmud-i İncirfagnevi buyurdu ki: "Sesli zikri ancak, dili yalandan ve gıybetten, midesi haram ve şüpheliden temiz, kalbi riyadan ve gösterişten uzak, sırrı Rabbinden başka her şeye teveccühten münezzeh olan yapabilir."
Ali Ramiteni hazretleri anlatır: "Dervişlerden biri Hızır aleyhisselamı gördü ve ona; 'Bu zamanda kendisine uyulacak şeyh kimdir?' diye sordu. Hazret-i Hızır, 'Hace Mahmud-i İncirfagnevidir' dedi."
Bir gün Hace Ali Ramiteni, Hace Mahmud-i İncirfagnevi'nin bağlıları ile Ramiten sahrasında iken, havada uçan büyük beyaz bir kuş gördüler. Onların başlarının üzerine gelince, açık bir dille; "Ey Ali, kâmil er ol! Sözüne bağlı kal, yapıştığın eteğe sımsıkı sarıl, ahdini bozma!" dedi. Bu kuşu görmek, söylediklerini duymakla, arkadaşlarını bir hâl kapladı, kendilerinden geçtiler. Kendilerine geldiklerinde, kuştan ve konuşmasından sordular. Ali Ramiteni buyurdu ki: "O, Hace Mahmud-i İncirfagnevi idi. Allahü teâlâ ona bu kerameti ihsan eyledi. Şimdi Hace Dıhkan hastadır, son anlarını yaşamaktadır. Onu ziyarete, yoklamaya gidiyor. Çünkü o, Allahü teâlâdan son nefeste, kendisine yardımcı olması için evliyasından birini göndermesini istemişti. Hace, bu sebeple onun yanına gidiyor." Allahü teala şefaatlerine nâil eylesin...