Bu üretken kadınlar istihdamı artırmak için kadın bakandan destek bekliyor

Oturdukları evlerinde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, hediyelik eşya, oyuncak, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri iş yeri açmaksızın çarşıda, pazarda, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satan kadınlar, istihdam oluşmak için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’tan destek bekliyor.

 

Herhangi bir işverene bağlı olmaksızın kendi nam ve hesabına kendi ürettikleri ürünleri çarşıda pazarda satan bu üretken kadınlar desteklenirse işlerini büyütüp istihdama katkıda bulunmak istiyorlar.

Kendi kıt imkânları ile ekonomiye katkıda bulunmakta olan kadınların işlerini büyütmeleri için kooperatifleşme dâhil TESK bünyesinde oda kurulması için gerekli çalışmaların yapılması gerekmektedir. Ayrıca ürettikleri ürünlerin daha profesyonel pazarlanması için yardım talep etmektedirler.

İşsizliğin yoğun olduğu ülkemizde gerekli teşvik ve yardımlar yapılırsa bu üretken kadınların işçi çalıştırarak işsizliğin azaltılmasında önemli katkıları olacaktır.

 

SGK uygulamasına bakıldığında ev eksenli çalışan kadınların kendi isteklerine bağlı olarak iki şekilde sigortalı olmaları mümkün bulunmaktadır. Bunlardan birincisi zorunlu sigortalılık kapsamında bulunmayan 18 yaşını doldurmuş bütün vatandaşların kendi istekleri ile sigortalı olabilecekleri “İsteğe Bağlı Sigorta” uygulamasıdır.

İkincisi ise münhasıran ev eksenli çalışanlar için yer alan ve Gelir Vergisi Kanunundan muafiyete bağlı isteğe bağlı sigorta uygulamasıdır.

Ev eksenli çalışan kadınlar, mevcut sistemde isteğe bağlı sigortalı ya da gelir vergisinden muaf statüsünde sigortalı olmaları hâlinde her hâlükârda Bağ-Kur kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Bu durum da sosyal güvenlik sistemine dâhil edilmeleri açısından cazip olmamaktadır. Keza SSK’lılara göre emeklilik için daha fazla prim ödemeleri gerekmektedir.

Diğer yandan bu kadınlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları da uygulanmamaktadır. Bu durumda ise kadınların başta doğum ve analık hastalık, meslek hastalığı ve iş kazası yardımlarından tamamen mahrum kalmalarına neden olmaktadır.

Ev eksenli çalışan kadınların sosyal güvenlik durumlarının gözden geçirilerek işlemlerin basitleştirilmesi ve prim maliyetlerinin azaltılması gerekmektedir. Keza son derece düşük gelir elde etmektedirler. Elde edilen gelirin SGK’nın prime esas kazanç tabanı olarak göz önünde bulundurulan cari brüt asgari ücretin çok altında kalmaktadır. Normal bir asgari ücretle çalışanın, primlerinin %20,5’i işveren tarafından karşılanmaktadır. Oysaki ev eksenli çalışan kadınlar mevcut sistemde tüm primlerini işveren ya da devlet katkısı olmadan kendileri tarafından karşılanmaktadır. Bu bağlamda SGK primlerinin yüksekliği karşısında prim ödeme güçlerinin bulunmadığı aşikârdır. Bu sorunlara ek olarak sosyal güvenlik ile ilgili bilgi ve bilinç eksikliği ile bürokratik zorluklar ev eksenli çalışan kadınları primli sistem dışına itmektedir.

“Ağaçta duran kuş dalın kırılmasından hiç korkmaz. Onun güvendiği ağaç değil kendi kanatlarıdır.”  Henrik Ibsen

 

Değerli meslek mensubu okuyucularım merakla sorduğunuz “Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi” hâlen Kırşehir, Çankırı, Bartın ve Amasya illerinde uygulanmakta olup, diğer illerde bu beyanname tekrar erteleme yapılmazsa 01/07/2019 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmektedir.

 

İsa Bey, annem 1964 doğumlu 1983 yılında sigorta girişi var ve 1986’ya kadar 250 gün çalışıp prim ödenmişliği var. 3 kez doğum yaptı. Geriye dönük prim ödemesi yaparak emekli olabilir mi?  Burak Etli

Burak Bey, normal koşullarda annenin 5.000 günü doldurması hâlinde derhâl emekli olması söz konusu. Ancak annen 3 çocuk borçlanması yapması hâlinde bile toplam prim günü 2.410 gün olmaktadır. Bu nedenle annenin çalışıp bir an önce primlerini doldurması gerekmektedir. Uzun süreli çalışamıyorsa 58 yaşında 3.600 gün primle yaş haddinden emekli olabilir.

 

SGK’dan refakatçi parası için nereye başvurmam gerekiyor? Kamil V.

Kamil Bey, sağlık yardımları SGK tarafından karşılanan genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yol, gündelik ve refakatçi giderlerine ait işlemler; posta yoluyla veya elden teslim edilmek suretiyle müracaat edilen İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlükleri tarafından yapılan incelemenin ardından evrak geliş sırasına göre sonuçlandırılmaktadır.

 

Kıdem tazminatı fonu olacak mı? Aysın K.

Aysın Bey, kıdem tazminatıyla ilgili hükûmetin “Orta Vadeli Plan” olarak da bilinen Yeni Ekonomi Planı’nda 2019 yılında kapsamlı bir reform yapılması öngörülmektedir. Bunun için sosyal tarafların uzlaşması da şart olarak görülmektedir.

“Üzüntü kendi kendini giderir, ama mutluluğun tam zevkini çıkarmak için onu paylaşacağınız birinin olması gerekir.” Mark Twain