Memurların geçirdiği kazalar da artık iş kazası olarak e-SGK’dan bildirilecek

Yazının başlığını okuyunca birçok memurun “biz iş kazasından faydalanmıyoruz ki bildirim olsun” dediğini duyar gibiyim. Gerçekten memurlar bu konuda son derece haklı.

İnanılması güç ama gerçek. Kendimden örnek vereyim. 25 yılı aşkın Başmüfettiş olarak binlerce iş kazası ve meslek hastalığı teftişi yaptım. Yeri geldi maden ocaklarına indim. Yeri geldi inşaat işlerine… Velhasılıkelam her sektör ve işte iş kazası soruşturma yaptım. Buraya kadar her şey normal.

İşin ilginç yanı; işçilerin iş kazasından doğan haklarını tespit edip teftişini yapan müfettişlerin 657 Sayılı Kanun kapsamında memur olduklarından kendileri iş kazası sigortası kapsamında yer almamaları ve bu sigortadan faydalanmamaları. Aynı şey meslek hastalıkları için de söz konusudur.

Bu bağlamda memurlar, SGK uygulamasında iş kazası sigortası kapsamında bulunmadıklarından geçirdikleri kazalar da SGK açısından iş kazası olarak kabul edilmemektedir. Bu sebeple memurların SGK kanunu açısından iş kazası bildirilmelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak SGK’nın bu uygulamasından farklı olarak İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uygulamasında memurlar “çalışan” kategorisinde yer almakta olup bu Kanuna göre geçirdikleri kazalar, iş kazası olarak kabul edilmektedir.

 

 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu açısından memurun iş yerinde veya işini yürütmesi nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren her olay iş kazası olarak kabul edilmektedir.

Memurun iş yerinde veya işini yürütmesi nedeniyle mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı ise meslek hastalığı sayılmaktadır.

İş kazası ve meslek hastalığı hâllerinde memurların maddi ve manevi tazminat davaları açma hakları bulunmaktadır.

Bir daha iş kazası olmasını engellemek için işverenlerin bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutması ve gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporlar düzenlemesi gerekmektedir. İş yerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı hâlde iş yeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, iş yeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenlenmesi gerekir.  Ayrıca iş kazalarının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimde bulunması gerekmektedir. Sağlık hizmeti sunucuları da kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı teşhisi koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmeleri zorunlu bulunmaktadır.

 

 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince, memurların geçirdiği iş kazası vakaları bunları çalıştıran kamu kurum ve kuruluşlarınca kazayı takip eden üç iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmek mecburiyetindedir.

Söz konusu bildirimin, (4/1-c) kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan sigortalılar için yapılması amacıyla hazırlanan program, www.sgk.gov.tr – e-SGK – Kamu-Memur Personelin İş Kazası Meslek Hastalığı Bildirim İşlemleri (https://uyg.sgk.gov.tr/IsKazasiBildirimISV4C/) adresinde uygulamaya açılmıştır.

 

 

(4/1-c) kapsamında sigortalı olanlar için düzenlenen istirahat raporlarına yönelik olarak daha önce görüntüleme yetkisi alan kullanıcılar, mevcut yetkileri ile iş kazası bildirim uygulamasına da erişebilecek olup, ayrıca yetki talep edilmesine ihtiyaç duyulmayacaktır.

Ancak, istirahat raporu görüntüleme yetkisi bulunmayanlar ile farklı bir personel için iş kazası bildirim yetkisi talep edilmesi hâlinde “Yetki Talep Formu”nun doldurularak, sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine yazı ekinde iletilmesi gerekmektedir.

 

 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uygulamasında işçilerde olduğu gibi memurların da geçirdiği iş kazalarını ve meslek hastalıklarını 3 iş günü içinde SGK'ya bildirmek zorunludur.

Belirtilen sürede ve şekilde bildirim yapılmaması hâlinde iş yerinde çalışan sayısı ve yapılan işin tehlike-sınıf derecesine göre her bir iş kazası ve meslek hastalığı için 3.875 TL’den 11.475 TL’ye kadar idari para cezası uygulanmaktadır.

               ***

“Kalbi kırdıktan sonra gelen özür, doyduktan sonra sofraya gelen tuz gibidir. Sonradan 'ihtiyaç' kalmaz.”  Pablo Neruda