Gözden ırak Özbekistan!

Özbekistan gözümüzden kaçan bir ülke...

Türk kültür, irfan ve medeniyet tarihinin zirve isimleri bu atalar diyarı kardeş ülkenin topraklarında doğmuş ve asırlarca bütün Asya’yı aydınlatmışlardır. Bir yıldızlar geçidini andıran bu isimler İmam-ı Buhari, İmam-ı Matüridi, Ali Şir Nevai, El Harezmi, Biruni vs... Bugünkü Özbekistan sınırları içindeki şehirlerde doğmuş, tahsil ve terbiyelerini de yine bu topraklarda özellikle de kadim Türk şehirleri olan Buhara, Semerkant, Taşkent, Fergana, Andican, Hokant, Hive gibi kentlerde tamamlamışlardır.

Merhum Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu bir şiirinde;

Buhara ilm-i hadis, Kaşgar divan şehrimiz” der.

Buhara, Türk milletinin maneviyatta zirve yapmış kadim şehridir. Peki bizleri bu kadar yakından ilgilendiren, akrabalık bağlarımızın olduğu Özbekistan’ı ne kadar biliyoruz? Kazakistan’a, Azerbaycan’a göre daha az tanıdığımız, kendisinden daha az bahsettiğimiz maalesef bir hakikat.

Şimdi Özbekistan’da Şevket Mirziyoyev dönemi.

Kardeş ülkede her anlamda ciddi reformlar yapan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkiye ve diğer Türk Konseyi ülkeleriyle ilişkilerini her gün biraz daha geliştiren kararlara imza atıyor. Türk Konseyi ülkeleri arasında Türkiye’den sonra Özbekistan, 35 milyona yaklaşan nüfusuyla en kalabalık Türk cumhuriyeti.

Mirziyoyev yönetimi, ülke içinde daha fazla insan hakları, demokrasi, basın özgürlüğü hususlarında yapıcı ve olumlu icraatları hayata geçirirken, dışişlerinde de millî, pragmatik ve ülke çıkarlarını önceleyen bir politika izliyor.

Kültür, sanat ve eğitim konularında da Özbekistan kendini yeni baştan ıslah ediyor. Özellikle Özbek dili, diğer deyişle Nevai Türkçesiyle konuşan ülke, geçtiğimiz bahar aylarında bütün devlet dairelerinde Özbekçe’nin konuşulmasını öngören yasa tasarısını eleştiren Rusya’ya çok sert tepki göstermişti. Özbekistan Dışişleri Bakanlığı, bu kararların Özbekistan’ın iç meselesi olduğunu, bazı yabancı yetkililerin müdahalesinin kabul edilemez olduğunu ifade ederek, bu hususta dik ve millî bir duruş sergilemişti.

Özbekistan, Fergana Ovasındaki verimli tarım arazilerinde pamuk ve tahıl başta olmak üzere pek çok zirai türünde üretimin yapıldığı, özellikle pamuk üretiminde kapasitesi yüksek olan bir ülke.

Özbek halkının Türkiye ilgisinin üst seviyede olduğunu ve aynı ilgiyi bizden beklediklerini belirtelim. Turizm cenneti bir ülke olan Özbekistan bütün güzelliğiyle keşfedilmeyi bekliyor.

Ancak bütün bu gelişmeler kaydedilirken Özbekistan’ı bekleyen bir tehlike var ki o da Orta Doğu tandanslı bazı Selefîlik, Vehhabîlik gibi radikal akımların bölgede faaliyet imkânı bulması… Bu akımların bilhassa  Fergana bölgesinde yaygınlaşması karşısında hükûmet, tedbirlerini genişletme kararı aldı. 

Hanefi-Matüridi çizginin kalesi olan Özbekistan’ı bu radikal grupların kendilerine üs seçmesi hakikaten çok manidar. Türk Konseyi ülkelerinin bu meseleyi acilen masaya yatırmalarında fayda vardır.

W. Putin’in danışmanı A. Dugin’in, bir özel görüşmesinde “Hanefi-Matüridi” çizginin Rusya için çok önemli olduğunu söylediği konuşuluyor. Bunun nedeni de bu çizginin mensuplarının mutedil, devlete bağlı, devlete ihanet etmeyen, samimi dindarlar olduğudur. Rusya bile bu meselenin hassasiyetini çözmüş görünüyor!

Özbekistan özelinde bütün Türk dünyası acilen bünyeye girmeye çalışan Selefîlik, Vehhabîlik kabilinden akımlar için gerekli tedbirleri alıp, çok geç olmadan ne gerekiyorsa yapmalıdır... 

Özbekistan’a yakın duralım, dost olalım, el uzatalım…

Gözden ırak Özbekistan bizi bekliyor!