Yeniden Asya Girişimi’nde Çavuşoğlu faktörü!

Geçen hafta Türkiye, Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine tam bir çıkarma yaptı.

Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan’a yaptığı ziyaretlerle geniş yankı uyandıran Dışişleri Bakanı Mevlût Çavuşoğlu’nun bu ziyaretlerinde bana göre en önemli detaylar Özbekistan ziyaretlerinde gizliydi.

Semerkant, Buhara, Hive gibi kadim Türk şehirlerinde bulunan önemli tarihî abideleri ziyaret eden Bakan Çavuşoğlu, Semerkant’ta Türkiye Başkonsolosluğu’nu açtı. Semerkant Başkonsolosluğu’nun açılması bu anlamda çok önemli mesajlar içeriyor. Bu şehirde medfun iki önemli İslam âliminin; İmam-ı Matüridî ve İmam-ı Buharî’nin yanı sıra Özbekistan Başbuğu Emîr Timur’un bu şehirde ebedî istirahatgâhında uyuduğunu söyleyelim. Türkiye, Özbekistan’a pek çok anlamda oldukça yakın bir ülke. Dolayısıyla bu yıldızı parlayan kardeş ülke ile ilişkilerimizde Kültür ve Kamu diplomasisinin yanı sıra TİKA, YTB ve Yunus Emre Enstitüsüne çok önemli görevler düşüyor.

Diyanet İşleri Başkanlığının da bu ülkelerde faaliyetlerde bulunacağını öğreniyoruz. Elbette yürütebilir ancak hiç kimseyi itham etmeden, altını çizmekte fayda gördüğüm olası bir tehlikeyi buradan ifade etmek mecburiyetindeyim. Bu ülkeye gönderilecek din adamlarının hem Türk millî kimliğine aşina hem Ehl-i sünnet çizgisine sadık hem de Hanefi Matüridî mezhebine bağlı kimseler olmasına özellikle dikkat edilmelidir. Çünkü hangi Özbek’e sorarsınız sorunuz kendilerini Hanefi Matüridî olarak tarif ediyorlar!

Bu coğrafyaya sızmak isteyen Orta Doğu orjinli radikal grupların da farklı kisveler altında ortalıkta cirit atmakta olduğunu bizzat müşahede etmiş birisi olarak devlet ricaline sesleniyorum: Türk Cumhuriyetlerine atanacak diplomatlar, ataşeler, bürokratlar ve yüksek memurların ahvalleri sıkı tetkik edilmelidir. Nitekim geçmişte yapılan bazı hataların gölgesi üzerimizden hâlâ kalkmış değil.

Yeniden Asya Girişimi, çok heyecanlı bir süreç. Türkiye’nin Türk Keneşi ülkeleri arasında hemen her alanda sürdürdüğü diplomasi atağı sürüyor ve bu çeşitli alanlardaki ikili ilişkileri Bakan Çavuşoğlu başarıyla yürütüyor. Dışişleri Bakanımız Mevlût Çavuşoğlu’nun Orta Asya’da yıldızlaştığını da hemen belirtelim.

Sayın Bakanın Türkmenistan ziyareti çok verimli geçti. Bu sevindirici bir gelişme zira bu ülke ile uzun zamandır statik bir ilişkimiz vardı. Türkmenistan inşallah çok yakın zamanda Türk Konseyine de tam üye olacakmış kabilinden bir resim veriyor.

Sayın Çavuşoğlu Kırgızistan ziyaretinde mevkidaşı Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbayev ve Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile görüştü ve bu ülkede Maarif okullarının açılması hususunda anlaşmaya varıldı.

Bir de Orta Asya Türk Devletlerinin devlet başkanları arasında da çok güzel ilişkiler başladı. Karşılıklı ziyaretler, çeşitli alanlarda iş birliği anlaşmaları, kamu ve kültürel diplomasi konularındaki yakınlaşmalar ümit verici.

En son Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov’un Özbekistan ziyaretinde Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile görüşmeleri esnasında Türkçe konuşmaları büyük yankı uyandırdı nitekim daha önce bu kabil ziyaretlerde Rusça konuşuluyordu. Zaten Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in kullandığı “Nevai Türkçesi” öyle zarif ki anlamamak imkânsız. Sadır Caparov’un Özbek Türkçesine mukabil, Kırgız Türkçesiyle cevap vermesi ve her iki liderin de bu görüşme sırasında tercüman kullanmaması Türk dünyasında büyük sevince neden oldu...

Merhum Gaspıralı’nın “Dilde, fikirde işte birlik” ideali günbegün gerçekleşiyor farkında mısınız?

Hayırlısı olsun inşallah...