Politika faizi %45 ile zirveye çıktı, ama dolar hâlâ 30,68 TL’de. TÜFE bazında reel efektif döviz kuru ocak ayında 56,95 ile genel seçimlerden sonra en yüksek seviyeye ulaştı. Reel efektif döviz kuru yalnızca bir ülkenin döviz kurunu dikkate almakla kalmayıp aynı zamanda dış ticaret ağırlıklarını da göz önünde bulunduruyor. Bu nedenle reel efektif döviz kuru uluslararası ekonomik ilişkilerdeki dengelerin anlaşılmasında da önemli bir rol üstleniyor. Reel döviz kuru 100'den az ise dolar ve avro aşırı değer kazanmış demektir. Bugün itibarıyla, kurlarda 43,05’lik şişkinlik var. TL olması gereken değerin altında kaldığı için yabancı yatırımcılar büyük kazanç elde ediyor. Bakın dolar 20,00 TL olduğu zaman 10 milyarlık bir Türk varlığını satın alacak yabancı 500 milyon dolar ödemesi gerekirken, dolar 30,68 TL olduğu (Türk lirası ucuzladığı) için 326 milyon dolar ödüyor.
Varlıklar, finansal ve reel varlıklar olarak ikiye ayrılıyor. Yabancı yatırımcı öncelikle finansal varlıklarla ilgileniyor. Çünkü ucuzlayan Türk lirası hisse senedi ve Hazine bonolarını yabancı yatırımcılar için çok cazip hâle getirdi. Bakın geçen hafta 132,8 milyon dolarlık hisse senedi alan yabancı yatırımcıların son 4 haftada aldıkları hisse tutarı 500 milyon doları buldu. Hisse stokları toplamı 34 milyar dolara dayanmış durumda. Şimdi gelelim en önemli soruya:
Türk lirası gerçek değerine kavuşursa, iyi mi olur kötü mü?.. Bu soruyu şöyle de sorabiliriz:
Kurların mevcut seviyesi ekonomi için iyi midir kötü mü?
Hem iyi hem kötü... İyi olması yabancı yatırımcıların ülkeye girişin çok iyi bir fırsat sağlıyor. Kötü olması, yüksek kur dolayısıyla maliyetler artıyor, fiyatlar yukarıda kalıyor. Ama şu anda ilk alternatife şiddetle ihtiyacımız var.
Türk lirasının aşırı değer kazanmaması ekonomi için son derece sağlıklı… Reel efektif döviz kuru ülkenin ihracatını teşvik ediyor. Yerli mal ve hizmetlerin yabancılar için daha uygun fiyatlı hâle gelmesiyle ülkenin dış pazarlarda rekabet avantajı elde etmesi kolaylaşıyor. Düşük reel efektif döviz kuru yabancı ürünleri daha pahalı hâle getirdiğinden ithalat azalıyor. Bu durum da yerli üreticilere yönelik talebi artırarak yerli sanayiyi destekliyor ve iç pazarda rekabet avantajı sağlıyor. İhracatın artması ve ithalatın azalmasıyla birlikte ulusal ekonomiye döviz girişi artıyor ve cari işlemler dengesi daralıyor.
Toplam rezervlerimiz 135,4 milyar dolar, 5 yıllık risk primimiz 317 düzeyinde. Özetle kurların mevcut seviyesi ekonomiyi dopingliyor. Enflasyon ocak ayında 64,86 ile zirveye çıktı ancak mayıs ayından itibaren sert düşüş trendine girecek. İşte o zaman TL’deki kazanımlar artacak. Merkez Bankasının yeni başkanı 2024 sonu TÜFE tahminini bu yüzden %36’da sabit tuttu.
Sıkın dişinizi; ekonomi bayramına 3,5 ay var...
